Kayıtlar
Hemorid Nedir?
Hemoroid rektumun(makat kanalının içinde) dış ucunda,anal kanalın içinde genelde sağ ön-dışta ve sol dış pozisyonda bulunan damar ve bağ dokusundan oluşan yastıklardır.2 tip hemoroid tipi vardır: İnternal(içte bulunan) hemoroidler, eksteral (dışa sarkan) hemoroidler.
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
İnternal Hemoroidler (İçte bulunan Hemoroidler) Nedir?
İnternal hemoroidler dentat çizgisinin üzerinde bulunur. İnternal hemoroidler kanamaya ve çökmeye neden olabilirler fakat ağrıya neden olmazlar. Kişi internal hemoroidleriyle yaşamını sürdürür ancak dışkısında sürüntü tarzında kanama olur. İnternal hemoroidler anal kanalda sıkışmadıkları sürece ağrı yaratmazlar, sıkışsalar ve trombüs olsa bile çok şiddetli ağrı vermezler. İnternal hemoroidler nadiren anal kanal(makat) dışına çıkabilir ve anal sfinkterler (makat etrafındaki kaslar) tarafından sıkıştırılarak trombüs(damar içinde pıhtı oluşumu) ve nekroz (hemoroidin kansızlığa bağlı morarması durumu) oluşturabilir. En sık belirtisi kanamadır.
Eksternal Hemoroidler ( Dışa Sarkan Hemoroidler ) Nedir ?
Eksternal hemoroidler makat dışında devam eden trombüs ve dilatasyon ( damarların şişip genişlemesi ) sonucu genişlerler. Bu genişlemeye bağlı olarak makat etrafındaki derinin gerilmesi ve çatlamasına bağlı olarak Skin-Tag ( bekçi nodül ) oluşabilir. Bekçi nodül makat etrafındaki derinin çatlaması daha sonra tekrar düzelip tekrar çatlamasına bağlı olarak oluşan 1-2 cm çapında olan ödemli deri kıvrımlardır. Burdaki asıl sorun hemoroidi asmaya yarayan ligamentlerin yerlerinden kopmasıyla hemoroid yastıkçıklarının makat dışına çıkmasıdır. Hemoroidler yerlerinde tutan bağlar vardır bu bağlar bazı durumlarda ( aşşağıda bahsedilecek) zayıflayarak kopar, yada artan basınçla koparak hemoroid yastıklarını tutamaz konuma gelir işte bu durumda hemoroidler anal kanaldan aşşağı doğru düşerek görünür duruma gelir.Bu durumdada hemoroid anal sfinkterler tarafından sıkıştırılarak kanlanması bozulur. Kanlanması bozulduğu için damar içinde pıhtı oluştur veya büyüyüp genişler. Eğer hemoroid yastıkçıkları içerisindeki pıhtı deriyi ülserleştirirse kanamaya neden olabilir, ancak Eksternal Hemoroidin en sık belirtisi Ağrıdır.
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
Hemoroidal Hastalığın Belirtileri Nelerdir? ,
Hemoroidlerin belirtileri :
1- Makatta sıcaklık(yanma) hissi
2- Makatta kaşıntı
3- Makatta dışarı doğru gelen kitle varlığı.
4- Makatta ve perianal(genital) bölgede duyulan ağrı ( Özellikle Eksternal Hemoroidde )
5- Makkattan gelen sürüntü tarzında kanama, parlak renkte dışkılarken kanama. ( Özellikle İnternal Hemoroidde)
6- Otururken hastanın kendisini kitleden dolayı rahatsız hissetmesi. (İleri Derecede Eksternal Hemoroidde)
Hemoroidal Hastalık Nasıl Oluşur ?
Hemoroidal Hastalık çok sık görülen hastalıklardandır. Özellikle 60'lı yaşlarda her 2 kişiden 1'inde bu hastalık hafif-orta yada ağır şekilde görülür. Hemoroidler genelde ıkınma ve zorlama sonucunda oluşurlar. Bu nedenle hemoroidal hastalığı olan hastaların çoğunda uzun süreli konsitipasyon ( kabızlık ) dönemleri vardır. Uzun ve sık tekrarlayan kabızlıkla hemoroid neredeyse bir bütündür. Hamilelikler sırasında hemoroidal hastalıklarda artış görülür bunun nedeni abdominal basıncın artmasına bağlı oluşan anal bölgede vasküler dolaşım bozukluğu(toplardamar) ve hamilelikte görülebilen kabızlık nedeniyledir. Eğer dışkılama sırasında kabızlığa bağlı olarak basınç aşırı artarsa hemoroid yastıkçıklarını yerinde tutan bağlar kopar ve hemoroid yastıkçıkları görünür hale gelmeye başlar. Bu bağların koptuğu durumlarda önce hemoroidler makat içerisinde bir süre kalırlar orada sıkışarak tromboze olur şişer ve görünür hale gelirler. Aynı zamanda hemoroid hastalığının %18 genetik faktörlerle ortaya çıktığıda bilinmektedir.
Hemoroidal Hastalık Teşhisi Nasıl Konulur ?
Yukarda belirttiğimiz şikayetlerle hasta doktora başvurur. Hasta rektoskopla (makata sokulan ışıklı bir cihaz) incelenir ve tanı buna göre konulur. Tıp bilgisi tam bir doktor hemoroid teşhisi için mutlaka Rektal Tuşe ve Rektoskopi yapmalıdır. Çünkü unutulmamalıdırki makattan gelen kan aksi ispat edilene kadar Rektal Kanser olabilir. Bu olasılığı hekimin özellikle değerlendirmesi gerekir, çünkü hastaların bir kısmı hemoroidal hastalığı olduğunu zannedip başvurduklarında erken evre Rektal Kanser tanısı almaktadırlar. Erken evre Rektal Kanser kolaylıkla tedavi edilir rektal kanser tanısında geç kalınırsa veya Tıp bilgisine hakim olmayan bir doktor tarafından anal muayene yapılmadan tanı konulursa erken evrede yakalanabilecek kanser atlanır ve hasta rektal kanseri mevcutken sadece hemoroid nedeniyle tedavi edilebilir. Bu durum büyük bir malpraktis ( Yanlış Teşhis )'dir.
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
Hemoroidal Hastalıkta Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?
Hemoroidal Hastalık 2 şekilde tedavi edilir. Medikal tedavi ve Cerahi olmak üzere.
Medikal Tedavi Yöntemleri :
1- Yiyecek Ve Alışkanlıkların Değişimi:
Hemoroidal Hastalıkta hastaya yaklaşımda özellikle hastayı kabızlıktan uzak tutmanız gerekmektedir. Çünkü bilindiği üzere aşırı kabızlık ve ıkınma hemoroidal hastalıkta başlıca nedenlerı arasındadır.Hasta özellikle Lifli gıdalarla beslenmeli, sebze ve meyve ağırlıklı ürünler tüketmeli, mutlaka yürüş ve egzersiz yapmalı (çünkü oturarak yaşama tarzı kabızlığı geliştirir),bol miktarda su içmeli en az 2 lt ve daha fazla,baharatlı-acılı yemeklerden şiddetle uzak durmalı, dışkısını tutmaktan ve dışkısını ertelemekten vazgeçmelidir. Ayrıca hasta kabızlığa neden olabilecek yiyecekler uzak durmalıdır.
2- Sıcak Banyo Oturması:
En etkili rahatlatıcı ve tedavi edici medikal yöntemlerden biridir. Günde bir kaçdefa orta ısıdaki suya 20 dk boyunca hastanın oturması önerilir. Bu tedavinin amacı içeride kasılı durumda kalmış olan anal sfinkter kasını gevşetmek ve anal deriye giden kan akımını artırarak anal mukozada oluşan yaraların çok daha hızlı bir biçimde iyileşmesini sağlayacak bir yöntemdir.
3- Dışkı Yumuşatıcı İlaçlar:
Hastanın dışkısının yumuşatılması için laksatif tedaviye başvurulabilir ancak dozunun iyi ayarlanması gerekir dozu iyi uygulanmayan laksatif tedavi sonucunda hastada aşırı ishal durumuyla karşılaşır.
4-Analjezik İlaçlar:
Analjezikler hastanın ağrıyla beraber daha fazla kasılıp anal kanaldaki hemoroid yastıklarına baskı yapmasını önlemek için verilir. Eğer hemoroid yastıklar sfinkterler tarafından aşırı sıkıştırılırlarsa tromboze olur ve dilatasyona uğrar yani şişerler.
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
Kesinliği Kanıtlanamamış Medikal Yöntemler:
5- Topikal Kortikosteroid Kullanımı:
Yıllarca denenmiş ama tam iyileşme neden olduğu ispatlanamamış bir yöntemdir. 15 gün boyunca merhem şeklinde deriye ve makat içine sürülerek kullanılır. Dikkat edilmesi gerek husus kortikosteroidlerin kullanımı çok dikkatli yapılmalıdır günlük belirtilen dozlara uyulmalı ve 15 gün sonunda yarar sağlansa bile devam edilmemelidir çünkü kortikosteroitlerin topikal( sürme yoluyla kullanımı ) epidermisi (deriyi) inceltir.
Birçok yerde bu hastalığın çeşitli merhemlerle(şu otu bu otu) çözülebildiğini söyleyen alternatif tıpçı insanlarda olsa bunlara itibar etmeyiniz. Bu yöntemler hem sizi maddi açıdan sıkıntıya düşürür,hemde tedavide bazen gerilemeye dahi neden olabilir.
İnvaziv Pratik Yöntemler:
1-Lastik Band Ligasyonu yöntemi:
Lastik band ligasyonu anal kanala rektoskopla girilir hemoroid yastıkçıklarının anal kanala bağlı olduğu yere bir lastik band bağlanır. Bu lastik band hemoroidin anal kanala (makat içine) bağlı olduğu kısmı aşırı derecede sıkar ve bu şekilde hemoroidin kanlanması azalır durur. Kanlanamayan hemoroid dokusu 1 hafta içinde nekroze(kansızlıktan dolayı morarıp) olup düşer. Bu yöntem uygulanabilirliği çok yüksek bi yöntemdir günübirlik poliklinige gelen bir hastada kolayca uygulanır. Fakat 1 hafta sonunda nekroze olan doku yerinden koparken aşırı miktarda kanama ile hasta poliklinige gelebilir. Kullanılan en eski yöntemlerden biridir ameliyathane gerektirmez, ekonomiktir.
2-Skleroterapi:
Birinci,İkinci ve bazen üçüncü seviye hemeoirdler için yapılır. Genelde Polidocanol türevi ilaçla yapılır. Burdaki amaç hemoroidin içerisindeki hücreleri tahrip ederek onları bağ dokuya dönüştürmeye çalışmaktır. Başarı oranı düşük ve yan etkilerinin olabileceğinin gösterilmesi nedeniyle günümüzde gözden düşmekte olan bir yöntemdir.
3-İnfrared Koagülasyon( Lazer Tekniği ):
Aslında lazer tekniği hemoraidal hastalık için kullanılmaz halk tarafından yanlış bilinen bir kelimedir, asıl kullanılan ısıdır. Isıyla hemoroidin bağlantı kısımlarından 3-5 delik açılır ve hemoraidal damarlar yakılarak hastalığın iyileşmesi beklenir. Lokal anestezi ile uygulanır, ameliyat bitiminde hasta ağrı duymaya devam edebilir. Aslında en ağrılı yöntem denilebilir, fakat bilindiği gibi halkın lazer kelimesine duyduğu güvenin aşırı olarak istismar edildiği yöntemdir. Hasta 1 hafta içinde işine dönebilir,pahalı bir yöntemdir.%100 başarıyla hemoroidi tedavi etmesi gibi bi şansı yoktur.
Unutulmamalıdırki, invaziv pratik yöntemlerde Nüks(tekrarlama) olasılığı yüksektir. 3-5 hafta sonra hastalık tekraralayabilir ve tekrar aynı işlemler gerekebilir.
Cerrahi Yöntemler: Cerrahi yöntemler sık tekrarlayan hemoroidlerde son çare olarak uygulanması gereken yöntemlerdir. Cerrahi olarak sarkan hemoroid pakeleri ameliyatla dışarı alınır. Uzun süre boyunca invazif-pratik yöntemin başarılı olamadığı hastalarda uygulanır. İyi bir cerrahi ekip ve teknikle Nüks şansı çok düşüktür. Hemoroidin uzun vadeli tedavisinde ve hastalıktan kesin olarak kurtulmada en etkili yöntemdir. Hemoroidektomi genel narkoz altında yapılır.Cerrahi tedavinin diğer yöntemlere göre komplikasyonları daha fazladır,en sık görülen komplikasyonu üriner retansiyondur ( İşemekten sonra mesanede hala önemli miktarda idrar kalması, tam olarak bütün idrarı dışarı atamama), diğer komplikasyonlar kanama,enfeksiyon ve sfinkter yaralanmasına bağlı gaz,dışkı (%1-2) tutamamaktır.
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
Hemoroidden Korunmak İçin Ne Yapabilirim?
Hemoroidden ve fissürlerden korunmak için:
1- Yiyecek alışkanlıklarınızı kontrol altına alın:
Batılı tarzı beslenme fast-food gibi liflerden az bir beslenme tarzınız varsa bunu minimale indirin. Çünkü batılı tarzda beslenme hemeroid ve fissürleri artırıcı bir etkiye sahiptir. Kabızlığa sebep olacak yiyecek ve içecekleri olabildiğince az tüketmeye çalışın, bunun yerine lif bakımından zengin gidalarla (
Lif bakımından zengin olan yiyecekler arasında elma, portakal,greyfurt, brokoli, domates, havuç,pırasa, marul, sebze ve meyveler yer alıyor.) beslenin. Aşırı Baharatlı ve aşırı acı yiyeceklerden uzak durun. Bol salata tüketmeye özen gösterin
2-Hayat tarzınızı hareketlendirin:
Sürekli oturmak yada yatmak kanın anal bölgede göllenmesine neden olacağından ve kabızlığa yol açacağından sürekli oturmaktan kaçının. Unutmayınki hemoroid daha çok şöfor ve gün boyu büroda oturarak çalışan insanlarda çok sık görülür. Bu yüzden düzenli spor yapın ve aşırı kilo almaktan kaçının çünkü çok fazla kilo anal bölge problemlerinin nedenlerinden biridir.
3-Dışkılamayı ertelemeyin:
Dışkılamayı erteleme tutmak geciktirmeye çalışmak yapılan en büyük yanlışlardan bir tanesi. Kalın bağırsaklar su ve mineral emilimini gerçekleştirir, ve siz kalın bağırsaklarınızda dışkıyı tutukça dışkıdan su emilimi devam eder bir düşünün eğer bir sünger suyunu kaybederse sert bir hal almaya başlar, eğer dışkınızı çok erteler ve tutarsanız dışkınız o kadar sertleşirki taş dışkı dediğimiz oluşum oluşur. Bu taş dışkıyı dışarı atarken hem anal basıncınızı artırır hemoroidlerin oluşmasına neden olursunuz, hemde anal deri yüzeyini sfinkterlein kasılması yüzünden çatlatmış olursunuz ( yani fissür'e neden olursunuz). Bu yüzden muhakkak dışkınızı ertelemeyin.
4-Tuvalette Gazete,Kitap,Dergiye çok fazla zaman ayırmayın:
Belki biraz komik bir başlık gibi duruyor fakat yapılan araştırmalar gösteriyorki tuvalette fazla sürede oturmak hemoroidal hastalığa yakalanma riskini artırıyor. Tuvalette kalma süreniz 5 ila 8 dakikayı aşmasın, çünkü tuvallette kaldığınız sürece sürekli şekilde dışkılayarak az miktarda dışkı için sfinkter kaslarınızı çok daha fazla kasacak ve bu yüzden anal kanal basıncını artırdıgınız için anal fissür ve hemoroidal hastalıga yakalanma riskiniz artacakdır. Çok hızlı dışkıyı boşaltmakta aynı şekilde zorlama mekanızmasıyla sfinkterleri kasacağından anal fissür için önemli bir risk faktörüdür.
5-Hijyene Özen Gösterin:
Hijyen kurallarına uyun mutlaka anal bölge etrafını temiz tutmaya çalışın. Sık sık duş almak ve anal bölgede kaşıntı hissedildiğinde suyla temizlemek riskleri azaltıcı faktörlerdendir.
6-Aşırı Laksatif Kullanımından Kaçının:
Aşırı ve uygunsuz miktarda alınan laksatifler ( ishal yapıcı ürünler) hemoroide neden olur. Bunları doktor dahilinde alınız ve aşırıya kaçmayınız.
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
Yazarın Yorumu :
Özellikle bu hastalık için birinci,ikinci ve üçüncü derece hemoroidler için cerrahi operasyondan önce medikal yollar sonuna kadar denenmelidir, çünkü cerrahi yol kesin çözüm olmakla beraber bir çok komplikasyonları mevcut. İdrar retansiyonu yada gaita( dışkı ) tutamama gibi problemler insanın hayat konforunu hemoroidden daha fazla bozan oluşumlardır. Eğer medikal ve invaziv pratik yöntemlerle sonuca ulaşılamıyorsa yada sürekli nüks gözleniyorsa veya hemoroide bağlı diğer komplikasyonlar (pıhtı birikimi gibi) görülmeye başlanmışsa tecrübeli bi cerrahi ekip tarafından ameliyat edilmek şarttır. Kişisel yorumum ve hastalardan deneyimim ilk önce insanlar bunu çeşitli merhemlerle ve kremlerle (alternatif tıp) geçirmeye çalışıyor fakat dediğim gibi bu size tamamen bir zaman kaybı olarak yansıyacaktır düşününki böyle bir krem yada losyon olsa tıpta neden kullanılmasın insanlar neden bu yöntemlere tabi tutulsun ? Lazer Yöntemi diye bilinen yöntem yani ısıyla koagülasyon yönteminde nüks şansı vardır kesin bir çözüm değildir ve çok pahalıdır benim önerim yapılabilen hastaya lastik bant ligasyonu yöntemi uygulanması ve medikal tedaviyle desteklenmesidir. Hertürlü Sorularınızı Yorumlar Köşesine yazabilirsiniz. Herkese Sağlıklı Mutlu ve Huzurlu Günler Dileğiyle...
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
Stj. Dr. Ahmet BAHADIR UÇAR
2010 Tüm Hakları Saklıdır. Yazı yazarın izni olmadan hiç bir makalede,dergide sitede yayımlanamaz...
Yeni SİTEMİZLE hizmetinizdeyiz : www.tibbiyardim.com
